Page 326 - Vinkler, Jonatan, in Jernej Weiss. ur. 2014. Musica et Artes: ob osemdesetletnici Primoža Kureta. Koper: Založba Univerze na Primorskem.
P. 326
musica et artes
izložbi, a 1935. se vraća iz Pariza u Srbiju i intezivno radi na području grafič-
kog dizajna. Sudeći prema tri notna izdanja iz kraja 1930-ih čije su mi repro-
dukcije bile dostupne, njihov je dizajn mnogo standardniji od onog objav-
ljenog kod Edition Slave.51 Ljubaznošću gospođe Popović doznala sam da u
Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu ne postoji primjerak izdanja Ma-
nojlovićeve Molbe, međutim u njihovom fondu Porodična i poslovna doku-
mentacija Dušana Jankovića čuva se razglednica otisnuta u crno-bijeloj teh-
nici s identičnim likovnim rješenjem te potpisom, ali bez ikakvog drugog
teksta. Čini se, dakle, da je za notno izdanje Edition Slave Janković dodao
tom predlošku podatke o skladbi i izdavaču te dvije boje koje krase izdanje:
crvena za iscrtane crte i tamno žuta za podlogu. Dodatna je zanimljivost da
je motive dugačkih crta s kvadratastim krajevima Janković već godinu dana
ranije, dakle u okviru studija, bio upotrijebio pri oblikovanju dvaju nacrta za
tepihe.52 Vladimir Rozić, jedan od najboljih poznavatelja srpskog moderniz-
ma i autor monografije o Jankoviću, ističe originalnost tih nacrta te istanča-
ni smisao »za sklad i meru, za građenje i komponovanje novih, stvaralačkih
celina.«53 Prvi je nacrt naslovljen U granju i s notnim izdanjem ga dodatno
povezuje odabir boja, crvene i žute.
Na njegovoj jednostavnoj crnoj borduri u strogom redu izvedene su crvene, istovet-
no stilizovane ptice, od kojih se prema centralnom delu žute osnove pružaju katkad
račvasto precizne crvene linije sa završecima u obliku kvadratića, što je u skladu sa
geometrijski stilizovanim pticama.54
Još je više nalik notnom izdanju nacrt za tepih Zima, koji je riješen »jed-
nostavnim izražajnim sredstvima i ispoljenim smislom za uprošćavanje, a opet
duhovito i rafinirano [...] – na svetlozelenoj površini izvedeno je više belih pahu-
ljica, različito stilizovanih, između kojih se pruža nekoliko tamnih linija, koje
asociraju na osušene grančice.«55 Dodatkom ljudskog lika na podlogu tih crta
Janković je izrazio sav jad protagonista pjesme engleskog renesansnog pjesni-
ka Thomasa Wyatta što ju je Manojlović uglazbio.
Premda je Janković dizajnom Manojlovićeve Molbe 1921. godine uisti-
nu odskočio od ostale produkcije onodobnih notnih izdanja, trebalo je proći
51 Vidi popis tih izdanja u Rozić, Dušan Janković 1894–1950, 67 te u istoj knjizi na str. 90 reprodukcije
korica triju notnih izdanja koje je Janković likovno oblikovao.
52 Vidi reprodukcije nacrta (tempera i tuš na papiru) U granju i Zima u Rozić, Dušan Janković 1894–
1950, 76 i 77. Djelomično se taj motiv javlja i u nacrtima za tepih kružnog oblika II i tepih Vrt (Ro-
zić, Dušan Janković 1894–1950, 77 i 6).
53 Rozić, Dušan Janković 1894–1950, 17.
54 Ibid.
55 Ibid.
324
izložbi, a 1935. se vraća iz Pariza u Srbiju i intezivno radi na području grafič-
kog dizajna. Sudeći prema tri notna izdanja iz kraja 1930-ih čije su mi repro-
dukcije bile dostupne, njihov je dizajn mnogo standardniji od onog objav-
ljenog kod Edition Slave.51 Ljubaznošću gospođe Popović doznala sam da u
Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu ne postoji primjerak izdanja Ma-
nojlovićeve Molbe, međutim u njihovom fondu Porodična i poslovna doku-
mentacija Dušana Jankovića čuva se razglednica otisnuta u crno-bijeloj teh-
nici s identičnim likovnim rješenjem te potpisom, ali bez ikakvog drugog
teksta. Čini se, dakle, da je za notno izdanje Edition Slave Janković dodao
tom predlošku podatke o skladbi i izdavaču te dvije boje koje krase izdanje:
crvena za iscrtane crte i tamno žuta za podlogu. Dodatna je zanimljivost da
je motive dugačkih crta s kvadratastim krajevima Janković već godinu dana
ranije, dakle u okviru studija, bio upotrijebio pri oblikovanju dvaju nacrta za
tepihe.52 Vladimir Rozić, jedan od najboljih poznavatelja srpskog moderniz-
ma i autor monografije o Jankoviću, ističe originalnost tih nacrta te istanča-
ni smisao »za sklad i meru, za građenje i komponovanje novih, stvaralačkih
celina.«53 Prvi je nacrt naslovljen U granju i s notnim izdanjem ga dodatno
povezuje odabir boja, crvene i žute.
Na njegovoj jednostavnoj crnoj borduri u strogom redu izvedene su crvene, istovet-
no stilizovane ptice, od kojih se prema centralnom delu žute osnove pružaju katkad
račvasto precizne crvene linije sa završecima u obliku kvadratića, što je u skladu sa
geometrijski stilizovanim pticama.54
Još je više nalik notnom izdanju nacrt za tepih Zima, koji je riješen »jed-
nostavnim izražajnim sredstvima i ispoljenim smislom za uprošćavanje, a opet
duhovito i rafinirano [...] – na svetlozelenoj površini izvedeno je više belih pahu-
ljica, različito stilizovanih, između kojih se pruža nekoliko tamnih linija, koje
asociraju na osušene grančice.«55 Dodatkom ljudskog lika na podlogu tih crta
Janković je izrazio sav jad protagonista pjesme engleskog renesansnog pjesni-
ka Thomasa Wyatta što ju je Manojlović uglazbio.
Premda je Janković dizajnom Manojlovićeve Molbe 1921. godine uisti-
nu odskočio od ostale produkcije onodobnih notnih izdanja, trebalo je proći
51 Vidi popis tih izdanja u Rozić, Dušan Janković 1894–1950, 67 te u istoj knjizi na str. 90 reprodukcije
korica triju notnih izdanja koje je Janković likovno oblikovao.
52 Vidi reprodukcije nacrta (tempera i tuš na papiru) U granju i Zima u Rozić, Dušan Janković 1894–
1950, 76 i 77. Djelomično se taj motiv javlja i u nacrtima za tepih kružnog oblika II i tepih Vrt (Ro-
zić, Dušan Janković 1894–1950, 77 i 6).
53 Rozić, Dušan Janković 1894–1950, 17.
54 Ibid.
55 Ibid.
324
